39 / 48
marzec 2020
BILANS DODATNI
3 9
Trzeba przeczytać
Polski podkreślają, że przyjęcie tezy, iż za rozpowszechnianie ASF
odpowiadają dziki, a ich depopulacja jest optymalnym warunkiem
powstrzymania zagrożeń dla hodowli trzody chlewnej – jest rozwiąza-
niem ułomnym. Zaznaczono w liście, że polowania sanitarne nie dają
gwarancji zatrzymania ekspansji ASF. Zmasowane polowania na dziki
przyczyniają się do roznoszenia wirusa. Wiąże się to ze zwiększonym
przemieszczaniem się dzików, które zarażają kolejne osobniki; zaka-
żania środowiska krwią zainfekowanych dzików, co stanowi źródło
dalszych zakażeń; kontaktem z krwią i zarażonymi dzikami przez
myśliwych bez przestrzegania skutecznego odkażania (dezynfekcji).
Potwierdza to przykład z lat 2015-2017, gdy odstrzelono 1 milion
dzików, przy czym sukcesywnie rosła liczba przypadków ASF.
Bioasekuracja jako optymalne zabezpieczenie
Według ekspertów bioasekuracja – w pełni wdrożona do prakty-
ki hodowlanej trzody chlewnej – posiada niekwestionowane zalety.
Warunkiem tego jest bezwzględne stosowanie procedur i zasad bez-
pieczeństwa w każdym ogniwie hodowli, co warunkuje zablokowanie
dostępu wirusa ASF na stada hodowlane. To kwestia wyznaczenia
i opisania punktów krytycznych, które zaznaczają zagrożenie, a tym
samym nakazują zachowanie szczególnego nadzoru.
Wirus ASF (jego genotyp), występujący na terenie Europy, jest
wysoce patogenny, jednak mało zaraźliwy. Jego przenikanie od dzi-
ków do chlewni nie jest takie proste. Wzrost świadomości społecznej,
zwiększenie restrykcji związanych z hodowlą świń oraz przestrzeganie
w całym zakresie zasad bioasekuracji stwarza realne prognozy dla
hodowli trzody bez obawy zakażenia wirusem. Przykładem infor-
macja w tabeli 2, gdzie zaznaczono brak ognisk ASF u świń w Belgii
i Estonii w roku 2019, pomimo występowania zakażeń wśród dzików.
Według eksperta prof. Zygmunta Pejsaka, występowanie afrykań-
skiego pomoru świń w Polsce to koniec dla małych chlewni. W kra-
jach, gdzie wcześniej wystąpił ASF, diametralnie zmieniła się struk-
tura gospodarstw zajmujących się hodowlą trzody chlewnej. Wszystko
wskazuje na to, że nasz kraj również to czeka. Po prostu bioasekuracja
jest niezwykle kosztowna, a zatemmała hodowla będzie nieopłacalna.
Wdrażanie bioasekuracji w chlewniach związane jest z wytyczny-
mi Światowej Organizacji Zdrowia Zwierząt wykazującym, że kraj
dotknięty ASF wśród dzików, ale przez kolejnych 12 miesięcy wolny
od ognisk ASF w stadach hodowlanych świń, może być uznany za
wolny od tej choroby. Przykładem jest Belgia, która pomimo ASF
wśród dzików, eksportuje mięso wieprzowe.
Bardzo ważne jest również pełne zdefiniowanie postępowania czło-
wieka, jako wektora ASF, gdyż już pobieżna analiza w tym zakresie
pokazuje niski poziom wiedzy na temat tej choroby.
Z chwilą pojawienia się ustawy o bioasekuracji potraktowano ją
jako dolegliwość, wręcz podważano jej znaczenie. Wielu rolników
od lat było przyzwyczajonych do hodowli świń w prymitywnych wa-
runkach. Egzekwowanie bioasekuracji naruszało stereotyp hodowli
trzody i było traktowane jako bezpodstawne ograniczanie działalności.
Bioasekuracja stała się jedynym sprawdzonym rozwiązaniem w za-
kresie ochrony stad świń. Wymaga od hodowcy żelaznej dyscypli-
ny i przestrzegania procedur, które mogą być nawet uciążliwe. Jak
podkreślił prof. Z. Pejsak – bioasekuracja jest najbardziej solidnym
i skutecznym narzędziem w walce z ASF. Nawet gdyby pojawiła się
szczepionka na tę chorobę, to bioasekuracja i tak pozostanie najważ-
niejszym narzędziem walki z wirusem.
Przykład Hiszpanii w pokonaniu ASF
Eksperci w Hiszpanii nie uważali dzików za poważne zagrożenie,
gdyż zarażone wirusem szybko ginęły, przy czym skrupulatnie usu-
wano padlinę martwych zwierząt. Ponadto stwierdzono, że małe
chlewnie należy zastępować dużymi fermami ze wzorowo prowadzoną
bioasekuracją. W ramach walki z ASF rząd hiszpański przyjął skoor-
Zdrowych, pogodnych
ŚwiątWielkanocnych
Przepełnionych wiarą,
nadzieją i miłością.
Radosnego, wiosennego nastroju,
Serdecznych spotkań
w gronie rodziny i wśród przyjaciół
oraz wesołego „Alleluja”
Życzy
Food Service Sp. z o.o.
życzenia
dynowany program. Stworzono sieć mobilnych zespołów weteryna-
ryjnych wyłącznie do walki z ASF, a wszystkie stada świń na terenie
kraju badano na obecność wirusa. W porozumieniu z producentami
żywca modernizowano gospodarstwa, wprowadzając szczelny system
bioasekuracji. W przypadku pojawienia się wirusa natychmiast uty-
lizowano stado. Podejmowano działania likwidujące muchy i gryzo-
nie. Po upływie kilku miesięcy od likwidacji stada wprowadzano do
tuczarni nowe zwierzęta.
W 1995 roku, po wielu latach walki z ASF, Hiszpanię uznano za
kraj wolny od wirusa. Zmieniła się diametralnie struktura hodowli,
gdyż dominują w większości rodzinne duże fermy hodowlane, liczą-
ce od 3 do 4 tysięcy zwierząt. Aktualnie Hiszpania jest drugim (po
Niemczech) producentem wieprzowiny i znaczącym eksporterem.
Przykład Hiszpanii jest o tyle interesujący, że pokazuje możliwości
skutecznej walki z epidemią afrykańskiego pomoru świń i wiele roz-
wiązań tego kraju jest możliwe do realizacji w naszym kraju.
Podsumowanie
Epidemia ASF ukazuje swoją destrukcyjną funkcję. Dotyczy ona
dzików, jako źródła choroby, a szczególnie zagrożeń związanych z ho-
dowlą trzody chlewnej. W tym stanie rzeczy podjęte na szeroką skalę
działania w oparciu o Specustawę dot. walki ASF, która weszła w ży-
cie 31 stycznia 2020 roku, mają być punktem zwrotnym w zakresie
maksymalnej depopulacji dzików w celu ograniczenia zagrożeń dla
hodowli świń. Na efekty, które wynikają z tej ustawy, należy spoj-
rzeć, uwzględniając krytyczne opinie wielu specjalistów i ekspertów.
Najbliższa przyszłość pokaże skutki wdrożonej w życie Specustawy.
Opracował: Marian Winiarski
Cech Przedsiębiorców Branży Mięsnej Ziemi Łódzkiej