Jak poinformował Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa – 30 listopada zakończył się pilotażowy projekt paszportyzacji polskiej żywności. Jego celem było sprawdzenie, czy możliwe jest zbudowanie jednego systemu IT, który będzie monitorował proces produkcji żywności w kraju.

Pilotaż trwał rok – od grudnia 2022 roku – i był realizowany przez Naukową Akademicką Sieć Komputerową - Państwowy Instytut Badawczy. Koszt pilotażu to ok. 16,8 mln zł. Naukowcy badali rynki wołowiny, wieprzowiny i ziemniaka. Uznali, że największą szansę na wdrożenie system ma  rynek wołowiny. Z badań wynika, że wprowadzenie systemu na rynek wieprzowiny i ziemniaka jest na razie nieopłacalne.

Projekt pilotażowy Paszportyzacja polskiej żywności był realizowany przy merytorycznym wsparciu Centrum GovTech Polska w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów oraz pod nadzorem Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Do projektu zostały włączone także podmioty będące bezpośrednimi uczestnikami łańcucha dostaw żywności: począwszy od producentów rolnych, zakłady przetwórcze (rzeźnie, zakłady rozbioru, ubojowe, porcjowania, pakowanie) po firmy transportowe i magazynujące.

Projekt powstał z inicjatywy sześciu organizacjach branżowych, reprezentujących rynki: wołowiny, wieprzowiny i ziemniaka, tj.: Polska Federacja Ziemniaka, Polska Federacja Hodowców Bydła i Producentów Mleka, Polskie Zrzeszenie Producentów Bydła Mięsnego, Polski Związek Hodowców i Producentów Bydła Mięsnego, Unia Producentów i Pracodawców Przemysłu Mięsnego oraz Związek Hodowców Polskiego Bydła Czerwonego. Wskazywali oni, że na rynku nie ma: przejrzystości łańcucha dostaw, spada zaufanie do produktu, pojawiają się przypadki zanieczyszczeń, fałszowania lub skażenia żywności, rośnie liczba pośredników, a także rośnie zapotrzebowanie łatwo dostępne informacje o produkcie spożywczym.

Korzyści z „paszportyzacji” to przede wszystkim: zwiększenie wiarygodności polskiej żywności, zarówno na rynku polskim, jak i za granicą, poprzez dostarczenie transparentnych i niepodważalnych informacji o kluczowych etapach produkcji w łańcuchu żywnościowym. Wartością dodaną może być także wzmocnienie pozycji konkurencyjnej i wizerunku rodzimych produktów rolno-spożywczych. W konsekwencji powinno się to przełożyć na zwiększenie eksportu polskich produktów żywnościowych, w tym także uzyskanie wyższych cen. „Paszportyzacja” może także ograniczyć przypadki fałszowania i marnotrawienia żywności, co w dzisiejszych czasach jest niezwykle istotną kwestią w kontekście zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego.

Podsumowując, pilotażowy projekt Paszportyzacji polskiej żywności i jego efekty potwierdzają, że przedsięwzięcie (projekt) polegające na budowie i wdrożeniu docelowego systemu IT jako jednego wspólnego systemu IT dla wielu rynków i produktów jest wykonalne, celowe i opłacalne. Docelowy system powinien być implementowany na tych rynkach, w których najważniejszym czynnikiem konkurencyjnym nie jest jak najbardziej korzystna cena, ale raczej jakość, wiarygodność pochodzenia, itp. Do tych rynków można zaliczyć w pierwszej kolejności rynek wołowiny.

 Wdrożenie Paszportyzacji polskiej żywności dla rynku wieprzowiny, rozumianego jako cały rynek nie powinno być rekomendowane. Zasadność wdrożenia projektu powinna być przedmiotem analizy i decyzji w ramach przygotowywania strategii odbudowy i rozwoju sektora wieprzowiny i przemysłu mięsnego. Obecnie rozwiązania związane z paszportyzacją mogą być rekomendowane dla producentów świadomie decydujących się na udział po osobiście przeprowadzonym rachunku ekonomicznego.

Docelowy projekt stanowić będzie olbrzymi impuls do cyfryzacji, szeroko pojętej innowacyjności, będzie inspiracją do wdrożenia i stosowania na szeroką skalę bardzo korzystnych, nowoczesnych rozwiązań, których w rolnictwie bardzo szybko przybywa dzięki upowszechnieniu, niedostępnych do niedawna, najnowszych technologii. Paszportyzacja może wykreować nowe standardy w zakresie certyfikacji żywności, a polskim firmom może zapewnić status liderów w ich kreowaniu i wdrażaniu.

Więcej informacji na temat projektu pilotażowego Paszportyzacji polskiej żywności oraz raport końcowy z pilotażowego projektu Paszportyzacji polskiej żywności są dostępne tutaj: www.gov.pl/web/kowr/paszportyzacja-polskiej-zywnosci.

Na podst.. informacji KOWR i artykułów prasowych

Fot. KOWR