O analizę sytuacji na rynku mięsa oraz wskazanie perspektyw jego rozwoju w roku 2025 poprosiliśmy Grzegorza Rykaczewskiego, eksperta sektora rolno-spożywczego w Departamencie Analiz Makroekonomicznych Banku Pekao S.A. Jego odpowiedź podzieliliśmy na trzy odcinki. Dziś część pierwsza poświęcona rynkowi mięsa wieprzowego. 

Początek 2025 roku przyniósł dynamicznie zmiany sytuacji na europejskim rynku wieprzowiny. Papierkiem lakmusowym był wyraźny spadek cen tuczników na giełdzie niemieckiej, która jest benchmarkiem dla naszego regionu. Między końcem 2024 roku a połową stycznia ceny w Niemczech obniżyły się o 10%, spadając tym samym do poziomu najniższego od marca 2022.
Osłabienie cen żywca jest pokłosiem niekorzystnych zmian notowań mięsa wieprzowego. W pierwszej połowie stycznia ceny półtusz kl. E na rynku europejskim obniżyły się średnio o 4%.
Głębokość spadku w poszczególnych krajach była jednak mocno zróżnicowana. Największy spadek odnotowano w Niemczech, gdzie półtusze potaniały o 8%. U naszego zachodniego sąsiada zostały wykryte ogniska pryszczycy. Wprawdzie dotyczy to bydła, lecz poprzez ryzyko zarażenia innych zwierząt ma to swoje implikacje również dla trzody chlewnej.
Tylko w nieznacznie niższym tempie, 7%, potaniało mięso w Polsce oraz w Austrii. Wśród krajów naszego regionu najmniej dotknięte zostały Dania i Belgia – tam spadki cen sprzedaży mięsa wyniosły ok. 2-3%.
Pryszczyca w Niemczech nie jest jednak jedynym powodem pogorszenia się koniunktury na unijnym rynku wieprzowiny. Innym czynnikiem jest sezonowość charakterystyczna dla rynku wieprzowiny i związane z nią osłabienie popytu po okresie świątecznym. Weszliśmy w okres, gdy poziom cen powinien być najniższy w całym roku kalendarzowym. Wzorzec sezonowości wskazuje na możliwe odwrócenie się krótkookresowych trendów dopiero pod koniec lutego.
Dodatkowo w tym roku sytuację komplikuje rosnąca unijna produkcja mięsa. Między styczniem a październikiem większość państw unijnych, w tym Polska i Niemcy, zwiększyły wolumen ubojów w porównaniu do roku poprzedniego. Polska należała do grupy krajów o najwyższym przyroście w UE.
Co gorsza, rosnącej produkcji towarzyszył spadek popytu poza UE. Pomimo problemów strukturalnych w unijnym sektorze wieprzowiny Unia cały czas posiada dużą nadwyżkę produkcji nad spożyciem wewnętrznym. Wszelkie bariery eksportowe powodują pogorszenie sytuacji na rynku UE. Po 11 miesiącach 2024 roku wolumen wywozu poza UE był na poziomie poprzedniego roku i był też wyraźnie niższy niż w latach 2016-22.
Widać więc kilka czynników, które powodują obecnie presję na spadek cen mięsa i żywca. Największe ryzyka zdaje się generować pryszczyca, ponieważ ewentualna eskalacja problemów z nią związanych będzie uderzała w cały łańcuch produkcji od rolników po przetwórców i eksporterów mięsa, nie tylko w Niemczech, ale będzie stanowiła zagrożenie również dla innych krajów Unii.

Grzegorz Rykaczewski