Bilans marzec 2021

BILANS DODATNI marzec 2021 3 0 Podsumowania P o ponad 15 latach od akcesji jest podstawa do dokonania oceny, zdia- gnozowania mocnych i słabych stron funkcjonowania branży mięsnej, które pozwo- lą wyznaczyć optymalne rozwiązania na przy- szłość. Jest to ważne, gdyż rolnictwo (i powią- zana z nim gospodarka żywnościowa) stanowi strategiczny element rozwoju w aspekcie za- gwarantowania bezpieczeństwa żywnościo- wego kraju. Branża mięsna – uwzględniając jej rolę i pozycję w ramach przemysłu spo- żywczego – ma w tym zakresie ważną rolę do odegrania. Nowoczesność branży mięsnej Branża mięsna w Polsce jest jedną z najno- wocześniejszych w Unii Europejskiej. To wy- nik m.in. obowiązkowej implementacji norm i przepisów, szczególnie w obszarze moder- nizacyjnym i weterynaryjno-sanitarnym jako warunku zagwarantowania bezpieczeństwa zdrowotnego mięsa i jego przetworów. Aby osiągnąć ten cel, zakłady były zmuszone reali- zować procesy modernizacyjno-inwestycyjne w obszarze parku maszynowego, optymalizo- wania procesów technologicznych czy reali- zacji inwestycji. Należy zaznaczyć, że przed akcesją do UE funkcjonowały zakłady spełniające wymaga- nia weterynaryjno-sanitarne obowiązujące na rynku unijnym i amerykańskim, co pozwalało im na realizację eksportu mięsa i jego prze- tworów. Jednak tych zakładów było stosun- kowo niewiele. W okresie przedakcesyjnym, gdy Polska otrzymała zielone światło przystą- pienia do UE, podjęto działania pozwalające spełniać rygorystyczne wymogi. Odzwierciedleniemniech będą liczby poka- zujące ten stan rzeczy, a mianowicie: na koniec 2002 roku notowano 23 zakłady sektora mięsa czerwonego i 27 zakładów mięsa drobiowego, które spełniały standardy unijne. Na koniec 2003 roku stan ten wynosił: 111 zakładówmię- sa czerwonego oraz 40 zakładówmięsa drobio- wego. W2005 r. zakładów mięsa czerwonego było 638, a w 2008 r. już ponad 900. W przypadku firm drobiarskich w 2005 r. uprawnienia do handlu miały 174 zakłady, a w 2006 roku – 211. Świadczy to o głębokim przeobrażeniu branży mięsnej i jej unowo- cześnieniu. Aktualnie wszystkie zakłady przemysłowe branży mięsnej (mięsa czerwonego i drobio- wego) spełniają rygorystyczne normy unijne, przy czym nie dotyczy to małych zakładów Ocena branży mięsnej w Polsce w aspekcie 15-lecia akcesji do UE rzemieślniczych, funkcjonujących w formule MOL (produkcja marginalna, ograniczona, lokalna), które z racji przyznanych deroga- cji prowadzą działalność objętą limitami i z uwzględnieniem sprzedaży w ramach swo- jego powiatu i powiatów przyległych. Polska w ramach UE należy do krajów o naj- szybszym tempie wzrostu produkcji, co wiąże się głównie z niezwykle dynamicznym wzro- stem produkcji mięsa drobiowego, dającego pozycję lidera we wspólnocie krajów unijnych. Ocena produkcji zwierzęcej po akcesji W zakresie produkcji żywca rzeźnego po ak- cesji do UE notowany jest niezwykle dyna- miczny, trzykrotny wzrost produkcji żywca drobiowego, co jest wielkim sukcesem i kon- kretnym dowodem korzyści wynikających z akcesji. Również pozytywne zmiany wy- stępują w hodowli bydła. Niestety w hodowli trzody chlewnej wystąpiło negatywne zjawi- sko dużego regresu pogłowia. Egzemplifikacją tego stanu rzeczy jest poniższa tabela 1 przedstawiająca pogłowie w milionach sztuk w określonych latach. Przedstawiona tabela wskazuje na stabilną hodowlę trzody chlewnej w latach 2004 do 2007 i duży spadek w roku 2008 oraz dal- sze załamanie od 2012 r. i stabilizację pogło- wia do 2019 r. Negatywnym zjawiskiem jest mniejsza liczba urodzeń prosiąt z powodu spadku pogłowia loch. Występuje natomiast rosnący import z Danii, Holandii i Niemiec prosiąt i warchlaków pod kątem ich dalszej hodowli z przeznaczeniem do uboju. Jako pozytywne zjawisko należy potraktować po- stępujący wzrost jakości żywca wieprzowego w zakresie mięsności i znaczące skrócenie cy- klu hodowlanego. W zakresie hodowli bydła, w tym cieląt, widać stabilny wzrost na przestrzeni 2004- 2019. Wzrost pogłowia wyniósł 1,1 miliona sztuk. Należy podkreślić, że zmienia się przy tym struktura pogłowia, a mianowicie coraz większy jest udział ras mięsnych, które de- cydują o wartości kulinarnej pozyskiwanego mięsa. Należy jednak podkreślić, że po akcesji nie wykorzystano w pełni możliwości wzrostu pogłowia bydła ras mięsnych, comogło zwięk- szyć możliwości eksportowe mięsa wołowego. Ocena wielkości produkcji mięsa, eksportu i importu Polska jest znaczącym producentem mięsa wieprzowego w UE (4 miejsce), ale jednocze- śnie jesteśmy krajem o największym spadku pogłowia trzody chlewnej (od połowy lat 90. spadek pogłowia ok. 50 proc). To pokazuje, jakie możliwości produkcji mięsa mogą być realizowane przy zachowaniu poziomu ho- dowli z połowy lat 90. z jednoczesnym pod- noszeniem jakości. 2004 2012 2007 2015 2008 2016 2019 2011 17,4 5,2 11,1 5,5 17,6 5,4 10,6 5,8 14,2 5,6 11,1 11,2 5,9 6,3 13,1 5,5 Lata Trzoda Bydło TABELA1. ŹRÓDŁO: DANE GUS